Marieke was aanwezig bij de Tech & Society Summit, waar ze zich samen met 450 andere deelnemers verdiepte in de rol van civiele participatie in technologiebeleid. Vertegenwoordigers van de EU, journalisten en maatschappelijke organisaties benadrukten hoe belangrijk het is dat technologische oplossingen mens, democratie en de planeet centraal stellen. Belangrijke lessen waren onder andere de risico’s van een technologische focus op de klimaatcrisis en de noodzaak van zorg en sociale bescherming.
Jacqueline Detiger nam na bijna 8 jaar afscheid van ons bestuur en heeft met al haar kennis en achtergrond in de filantropie een enorme bijdrage geleverd aan waar de stichting nu staat. Zij geeft het stokje met vertrouwen over aan Eveline Maas.
Eveline brengt veel ervaring mee op het gebied van duurzaamheid, filantropie en impact investeren. Met haar brede netwerk en expertise zal ze ons helpen om onze projecten verder te professionaliseren en impactvolle verbindingen te leggen binnen onze focusgebieden. Zoals Eveline zelf zegt: “Verbindingen maken zit in mijn DNA.”
Met veel enthousiasme vieren we de opening van Mensa Mensa, een buurtkeuken met een belangrijke missie: gezonde, duurzame en betaalbare maaltijden beschikbaar maken voor iedereen in de wijk. Dankzij dit prachtige initiatief kunnen buurtbewoners samenkomen, nieuwe vriendschappen opbouwen en genieten van een voedzame maaltijd voor slechts € 1,50 per persoon.
Mensa Mensa zet in op ontmoeting, gezondheid en gemeenschap. Door samen te eten en tijd door te brengen, worden verbindingen in de buurt versterkt en draagt het initiatief bij aan een inclusieve en gezonde samenleving.
Om deze lage prijs mogelijk te maken, loopt er nu een crowdfundingcampagne: https://crowdfunding.voorjebuurt.nl/nl/activities/details/funding/3570/help-18000.
Met elke donatie help je niet alleen om de prijs per maaltijd betaalbaar te houden, maar ondersteun je ook de ontmoetingen en sociale cohesie in de wijk. Al met een kleine bijdrage draag je bij aan een gezondere buurt en maak je een groot verschil voor velen.
Goeie Grutten is trots op dit initiatief en kijkt uit naar de impact die Mensa Mensa zal hebben op de gezondheid en het welzijn van de buurt. Samen werken we aan een betere, verbonden samenleving!
Het 3-jarige programma Gelderland van Morgen is recent afgesloten. Op donderdag 12 september 2024 werden met trots de eindresultaten gepresenteerd. Tijdens dit programma werkten 132 Gelderse ondernemers (Onder begeleiding van Greendish) uit de horeca, zorg, catering en detailhandel aan het verduurzamen van hun voedselaanbod met als focus: minder voedselverspilling en een groter aandeel plantaardige versus dierlijke eiwitten in het aanbod.
In jan 2022 zijn we begonnen met het werven van deelnemers. In juli 2024 hebben we samen met de laatste deelnemers het programma afgerond. In totaal hebben we samengewerkt met 153 deelnemers, hebben we er 132 intensief begeleid en van 121 alle data ontvangen waar de resultaten op gebaseerd zijn.
Samen hebben we 1,7 mln kg CO2eq bespaard bij 121 deelnemers. Daarnaast 114.681 KG voedsel gered van de prullenbak, waardoor de deelnemers gezamenlijk 802.764 euro’s hebben bespaard. Een mooi resultaat!
The European Digital Rights network (EDRi) is een collectief van 50+ NGO’s, experts, advocaten en academici die allen werken aan de bescherming en vooruitgang van digitale rechten in Europa (en daarbuiten).
Met steun van SGG kan EDRi haar werk uitbreiden tegen spyware, encryptiebedreigingen en andere onevenredige staatssurveillance, die impact heeft op mensenrechten en democratische principes.
Hierbij is speciale aandacht voor groepen zoals journalisten, klokkenluiders, mensenrechtenverdedigers en geracialiseerde en gemarginaliseerde groepen, die systematisch overbewaakt en gediscrimineerd zijn.
Energiebank Nederland strijdt voor een inclusieve energietransitie. Hun doelstelling is in 3 jaar tijd (2024-2026) 150.000 huishoudens, die moeite hebben met het betalen van de energierekening, te bereiken met duurzame oplossingen. Energiebank Nederland ondersteunt de 12 lokale Energiebanken bij hun werk. Door expertise, materialen, opleidingen en een landelijk netwerk.
Energiebank NL gaat haar lokaal opgedane kennis en ervaring beschikbaar maken voor alle bestaande en nieuwe lokale Energiebanken. Deze kennis wordt verankerd in een uniforme, gedegen opleiding. Dit zorgt ervoor dat de impact van de energiecoaches bij kwetsbare huishoudens nog groter wordt.
De droom van Bureau Burgerberaad is een democratie waarin politiek en inwoners samenwerken om taaie vraagstukken op te lossen en samen de toekomst vorm te geven. Burgerberaden spelen hierin een cruciale rol – mits ze goed worden uitgevoerd.
Met steun van Stichting Goeie Grutten doet Bureau Burgerberaad enerzijds onderzoek naar de behoeften van niet-ingelote inwoners van een (gemeente)burgerberaad om betrokken te zijn en wat daar de beste vorm voor is. En anderzijds hoe het gemeenten makkelijker te maken om dat te doen.
Binnenkort neemt Goeie Grutten na ruim zes jaar afscheid van Jacqueline Detiger. Gelukkig was er nog ruimte voor een mooi gesprek voordat zij gaat genieten van een paar maanden avontuur en rust. Lees over het Goeie Grutten van Jacqueline en haar mooie rol bij de Stichting. Een rol die binnenkort wordt overgenomen door Eveline Maas.
Ik ben secretaris en werk al jaren prettig samen met mijn medebestuurders Bernd en Ilse en met onze raad van advies. En met Marieke. Inmiddels is zij directeur van de stichting, maar in de jaren dat ik met haar samenwerkte was ze projectadviseur. Ze keek inhoudelijk naar welke projecten we konden steunen. Wij beoordeelden vervolgens haar projectvoorstellen. Als bestuurder bij Goeie Grutten denk ik daarnaast na over ons beleid, onze focusgebieden en de impact die we willen maken. Ook kijk ik naar de governance van de organisaties die we steunen. Zit die goed in elkaar? Zo niet, dan adviseren we ze bij het verbeteren, voordat we een donatie overmaken.
Het is mooi dat je dat zegt. Als je de krant leest, word je inderdaad ellendig. En in mijn werk zie ik ook veel maatschappelijke uitdagingen, hoor. Ik kom in aanraking met de problemen waarvoor projecten zich inzetten. Klimaatverandering, mensensmokkel, kinderen in armoede.
Gelukkig werk ik met filantropen die hun geld inzetten om hier iets aan te doen. Vanuit mijn onderneming Beter Geven adviseer ik filantropische families bij het doneren van geld, daar komt het eigenlijk op neer. Daarnaast zie ik zoveel fantastische initiatieven voorbijkomen en ik mag werken met gepassioneerde mensen die social enterprises oprichten, projecten starten, geweldige ideeën hebben, stichtingen opzetten, bewonersinitiatieven starten, noem maar op.
Dat stemt inderdaad hoopvol.
Eén van de eerste projecten waarbij ik betrokken was, was het onderzoek van Wageningen University naar waterlinzen. Zo’n mooi project! Ze wisten van zoiets simpels – eendenkroos dat je op slootjes ziet liggen – een eiwitrijke voedingsstof te maken en goedkeuring te krijgen voor menselijke consumptie.
Dan is er nog een project dat me persoonlijk aan het hart gaat. Ik ben zelf imker en het gaat slecht met de bij. We steunen Arista Bee Research, dat onderzoek doet naar een bij die resistent is voor varroa-mijt die een enorme bedreiging vormt voor de bij.
De veiligheidstrainingen van World Press Photo voor fotojournalisten vind ik ook erg belangrijk in deze tijd waarin veel journalisten en fotografen die werken in gevaarlijke gebieden worden vermoord.
En tot slot vind ik het prachtig dat de film De Queeste, over biologische landbouw, die we mede mogelijk hebben gemaakt zoveel aandacht krijgt.
Toen ik begon bij Goeie Grutten werkten we aan de thema’s eiwittransitie en energietransitie. Later kwam daar ‘democratie, media en privacy’ bij. Allemaal thema’s waarvoor ik een enorme belangstelling had, maar waar ik inhoudelijk geen expert in was. Mijn tijd bij Goeie Grutten is daarom heel leerzaam en verrijkend geweest.
We zijn van de ‘Funding Plus’ gedachte. We verbinden bijvoorbeeld organisaties met elkaar door ons netwerk in te zetten. Een mooi voorbeeld is het netwerk voor fondsen in de voedsel- en landbouwtransitie dat ik samen met Ilse heb opgezet. De Food Funds Gathering.
Daarnaast geven we onze organisaties gratis toegang tot De Nieuwe Gevers. Dat is een platform voor vrijwilligers die helpen bij het ontwikkelen van een website, advies geven over fondsenwerving, enzovoorts. Dat werkt heel goed!
Tot slot kijken we ook mee naar bedrijfsstructuren van de maatschappelijke bv’s die we steunen. Hoe hebben ze hun aandeelhouderschap georganiseerd? Kunnen ze steward owned worden? Dat soort zaken.
Nog niet. Daar heb ik straks maanden de tijd voor!
Ik ga op sabbatical. Ik werk nu dertig jaar in de filantropische sector. Dit lijkt me een mooi moment om even los te komen van werk, misschien wat te reizen en ook wat creatieve dingen te doen. Een cursus misschien. Ik vind fotografie heel leuk. Concrete ideeën heb ik nog niet, ik vind het heerlijk dat alles nog openligt.
Vanaf oktober stop ik daarom bij Goeie Grutten. Dat betekent dat mijn functie wordt overgenomen.
Ik kijk met trots terug op wat we de afgelopen jaren hebben opgebouwd. Om een paar voorbeelden te noemen: we hebben nu een projectadviseur, we treden nu veel meer naar buiten met nieuwsbrieven en sociale media, we treden vaker op in panels en op evenementen, we zijn lid geworden van de vereniging Fondsen in Nederland (FIN, red.) en hebben de FIN toetsing doorlopen én we zijn gaan werken met een geavanceerd projectdatasysteem.
We zijn in de loop der jaren een voorbeeld voor anderen geworden. Gevers, filantropen en organisaties weten ons te vinden. Dat vind ik prachtig. Ik laat een stevige, professionele stichting achter.
Tijd om het stokje over te dragen dus. We zijn verheugd dat Eveline Maas de rol van secretaris van Jacqueline per 24 september zal overnemen. Jacqueline, geniet van je vrije tijd en op naar nieuwe avonturen en hopelijk in de toekomst meer filantropie!
Goeie Grutten draagt bij aan het voortbestaan van de honingbij. Of beter
gezegd: Goeie Grutten steunt Arista Bee Research, een project dat probeert
bijen te maken die resistent zijn voor de varroa-mijt: één van de grootste
bedreigingen voor het voortbestaan van de bij. Hoe het ervoor staat met dit
project, vertellen we je hier!
Onlangs deelde Arista Bee Research hun voortgangsrapportage met ons. Een vrij
complex verhaal, want het is een knap staaltje wetenschap wat daar plaatsvindt. In
dit artikel leggen we in het kort en in heldere taal uit wat Arista Bee Research precies
doet.
Zoals je wellicht weet houdt Stichting Goeie Grutten zich bezig met het thema
voedsel. Wij zetten ons in voor een toekomstbestendig voedselsysteem. Daarin kan
de bij niet ontbreken, want zonder bijen, geen bestuiving. En zonder bestuiving zijn
er veel planten die geen vruchten, zaden en dus voedsel geven. Een derde van ons
wereldwijde voedsel is afhankelijk van dierlijke bestuiving. En daarvan wordt tot 90%
door de honingbij gedaan.
Arista Bee Research richt zich op het verbeteren van het zogenaamde VSH-gedrag
van honingbijen: het Varroa Sensitive Hygiene gedrag. Dit betekent dat bijen de
larven die besmet zijn met de varroamijt herkennen en zelf uit hun nest verwijderen.
Onderzoeker Fanny Mondet ontdekte eerder dat er bepaalde stoffen vrijkomen
wanneer varroamijten bijenlarven infecteren. Het team van Arista Bee Research test
of er middelen zijn die het VSH-gedrag van bijen stimuleren, waardoor ze beter op
deze stoffen reageren.
Wanneer de honingbijen met een specifiek middeltje worden geïnjecteerd, wordt hun
VSH-gedrag versterkt en ruimen ze dus grote hoeveelheden larven op die met de
varroamijt zijn besmet. Het onderzoeksteam ontdekte zelfs dat dit al gebeurt
wanneer bijen met een injectienaald worden geprikt, zonder dat ze het oplosmiddel
injecteren!
Dit werkt vooral bij bijenvolken die uit zichzelf al een hoger VSH-gedrag hebben.
Dit betekent dus dat je – door een middeltje te injecteren – kunt zien welke
bijenvolken een hoger VSH-gedrag hebben van zichzelf.
Bijenvolken met een hoge VSH-score kunnen worden geselecteerd om mee verder
te kweken. Zo kunnen langzaam bijenvolken worden gekweekt die zichzelf tegen de
varroamijt kunnen verdedigen.
En dat moet helpen de overlevingskansen van onze honingbij te vergroten! Bij-
zonder toch?
Eens in de zoveel tijd spreekt Goeie Grutten met een interessante pionier die met zijn of haar organisatie door onze stichting wordt gesteund. Vandaag is dat Evelyn Austin, ooit literatuurwetenschapper, nu voorvechter voor digitale rechten. Twee werelden die volgens Evelyn, directeur van Bits of Freedom, niet eens zo heel ver uit elkaar liggen.
“Wij zetten ons in voor digitale burgerrechten. Met name voor het recht op communicatievrijheid en privacy. Deze staan allebei onder druk door digitalisering én zijn tegelijk sleutelrechten die ons helpen technologie op een veilige manier in te zetten. We richten ons vooral op de inzet van technologie door overheden en bedrijven. “
“Door middel van beleidsbeïnvloeding, campagnes, juridische actie en het vergroten van bewustwording.
Een voorbeeld daarvan is de klacht die we indienden bij de autoriteit persoonsgegevens over de cookiebanners die je op veel websites ziet. De wet zegt dat gebruikers vrijelijk en goedgeïnformeerd toestemming moeten kunnen geven. Dat is nu vaak niet het geval. De Belgische toezichthouder gaf ons gelijk. Dit gaat grote gevolgen hebben voor de online advertentiesector, waar veel misgaat.”
“Veel websites delen jouw gegevens in een milliseconde met honderden advertentiepartijen. Voor gebruikers is het onmogelijk te begrijpen waarvoor ze gebruikt worden en wat de risico’s zijn. Je kunt dus niet goed geïnformeerd toestemming geven. Dus is de toestemming niet geldig. We hopen dat er op fundamenteel vlak iets verandert. Dat online adverteren weer wordt zoals adverteren op papier: dat je als schoenmerk advertentieruimte koopt naast een artikel over lifestyle. Dus op de inhoud in plaats van hyper-gepersonaliseerd.”
“Nou, ik zeg weleens gekscherend: er is weinig verschil tussen een literatuurwetenschapper en een jurist. Ze werken allebei in een taalkundige werkelijkheid waarin woorden ertoe doen. Alleen is de literatuurwetenschapper op zoek naar verschillende interpretaties van een tekst, terwijl de jurist zoekt naar de meest overtuigende interpretatie die past bij diens argumenten.”
“Klopt! Kunstenaars houden zich al lang bezig met de vraag hoe technologie werkt. Ze zoeken de grenzen op van een nieuw medium – bijvoorbeeld van tv of het internet – en onderzoeken wat deze doet met de mens. Ken je die kleine animatie die je ziet als je YouTube-video aan het laden is? Die ronddraaiende cirkeltjes? Constant Dullaart heeft daar lang geleden een sculptuur van gemaakt, om zo te laten zien hoeveel invloed zo’n platform heeft op onze beeldtaal.
Veel kunstenaars zijn tegenwoordig bezig met wat er online met onze privacy gebeurt. Met onze data die vrijelijk rondstroomt.
Zo zie je maar. De thema’s waar Bits of Freedom zich mee bezighoudt, daar houden kunstenaars zich ook mee bezig.”
“De wetgever loopt altijd een beetje achter. Technologie wordt ontwikkeld en daarna wordt er bedacht hoe deze gereguleerd moet worden. Om dat goed te kunnen doen, moet je goed begrijpen en kunnen uitleggen wat de impact van een bepaalde technologie kan zijn. Dat vereist creatief denkwerk. Een skill van vroeger die ik nu nog steeds inzet. Verhalen zijn belangrijk bij het creëren van bewustwording over complexe onderwerpen.”
“De award geeft op een ludieke manier aandacht aan digitale rechten. Opvallend genoeg wint de overheid vaak. Zo kreeg de Minister van Justitie en Veiligheid een paar jaar geleden de oeuvreprijs, omdat het ministerie nogal vaak met schandalen te maken heeft. Denk aan de terreurlijsten waar veel mensen onterecht op staan. Grapperhaus heeft die – heel sympathiek – persoonlijk in ontvangst genomen en daarbij het belang van organisaties als de onze, die de overheid scherp houden, onderstreept.
Ook de Belastingdienst is veelpleger. Zij hebben een paar jaar geleden openlijk aangegeven zich niet aan onze privacywetgeving te houden, terwijl we bij hen het ene na het andere dataschandaal zien. En dan hebben we het nog niet over het etnisch profileren gehad. We delen ook jaarlijks een positieve award uit aan iemand die zich inzet voor digitale rechten. Afgelopen jaar waren er vijf winnaars, waaronder Niels Westerlaken – voormalig werknemer bij het ministerie van Buitenlandse zaken – voor het aankaarten van discriminatie in het algoritme voor visumaanvragen. En expertisecentrum SPOON.”
“Goeie Grutten heeft ons twee keer gesteund. De afgelopen keer heeft jullie donatie geholpen ons voor te bereiden op de Digital Services Act, die platforms als X en Meta reguleert. De inwerkingtreding van de wet betekende een herpositionering voor ons. We bedachten hoe we wilden dat de wet gehandhaafd zou worden en hoe bewust burgers moeten zijn van deze wet.”
“Met dit soort nieuwe wetten komen er meer verplichtingen voor platforms zoals X en Meta en meer rechten voor gebruikers. We willen dat er alles uit deze wetten wordt gehaald. Dat platforms zich eraan houden en dat er consequenties zijn als ze dat niet doen.
Ook willen we ervoor zorgen dat gebruikers hun rechten kennen én hen helpen hiervan gebruik te maken. Tot slot willen we de toezichthouder scherp houden en checken of het toezicht effectief is. Dat is niet vanzelfsprekend! De algemene verordening gegevensbescherming wordt allesbehalve nageleefd en de handhaving is gebrekkig.”
“Haha goeie vraag. Ik heb er zelf wel eentje. Maar het zou natuurlijk niet moeten. Je zou op je eigen computer moeten kunnen vertrouwen. Zo’n cover geeft mensen vooral een gevoel van controle en veiligheid.”
“Nee, ik probeer mijn schermtijd een beetje te reguleren.”